آیه سیفآیه سیف به آیه ۵ سوره توبه و بنابر نظر برخی دیگر به آیه ۲۹ سوره توبه، که درباره جنگ و قتال با مشرکان به دلیل پیمان شکنی آنان اطلاق میشود. ۱ - مراد از آیه جزیهبه آیه ۵ سوره توبه "آیه سیف" میگویند: (فاذا انسلخ الاشهر الحرم فاقتلوا المشرکین حیث وجدتموهم وخذوهم واحصروهم واقعدوا لهم کل مرصد فان تابوا واقاموا الصلاة وآتوا الزکاة فخلوا سبیلهم ان الله غفور رحیم)؛ "پس چون ماههای حرام سپری شد مشرکان را هر کجا یافتید بکشید و آنان را دستگیر کنید و به محاصره درآورید و در هر کمینگاهی به کمین آنان بنشینید پس اگر توبه کردند و نماز برپا داشتند و زکات دادند راه برایشان گشاده گردانید زیرا خدا آمرزنده مهربان است ". ۲ - رئیس الناسخاتبرخی این آیه را "رئیس الناسخات" نیز نامیدهاند؛ زیرا آیات متعددی را نسخ کرده است. ۳ - وجه نامگذاری به آیه سیفآیات ۱ تا ۲۸ سوره توبه در سال نهم و قبل از مراسم حج اکبر نازل شد، و در مراسم حج به وسیله امیر مؤمنان علی علیهالسّلام به مردم ابلاغ گردید. در آیات نخستین این سوره، قرآن کریم تمام پیمانها و قراردادهای مشرکان را با مسلمانان به طور یک جانبه (بر اثر نقض عهد مکرر مشرکان) ملغی اعلام نمود. سپس به آنان چهار ماه مهلت داد تا در وضع خود و آئین اسلام بیندیشند و پس از تمام شدن مدت مقرر باید دست از آیین بت پرستی بکشند یا آماده پیکار گردند. بدین خاطر در آیه پنجم سوره توبه فرمود: "هرگاه ماههای حرام (منظور همان چهار ماه تعیین شده است نه ماههای حرام مشهور، از ذی القعده ، ذی الحجه ، محرم و رجب ) به پایان رسید، مشرکان را هر کجا یافتید به قتل برسانید و یا اسیر کنید". به این دلیل به این آیه، "آیه سیف (جنگ) " گفتهاند. برخی نیز به آیه ۲۹ سوره توبه "آیه سیف" گفتهاند. [۳]
سبحانی، جعفر، الایمان و الکفر فی الکتاب و السنة، ج۱، ص۲۵۰.
[۵]
منصور، عبدالحمید یوسف، نیل الخیرات فی القراءات العشرة، ج۹، ص۱۵۱.
۴ - عناوین مرتبطآیه قتال . ۵ - پانویس
۶ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «آیه جزیه». |